નૂતન વર્ષાભિનંદન. સાલ મુબારક. નવા વરહના રામ-રામ! આશા છે કે દિવાળીના ઝગમગતા નવા દિવસો માણીને સહુ વાચકમિત્રો પરવારી રહ્યા હશે. ધનતેરસથી ભાઈબીજ (અને લાભપાંચમ) સુધી વિસ્તરેલો આ તહેવારોનો રાજા આપ સૌના જીવનમાં સુખ, સમૃદ્ધિ અને શાંતિ લાવે અને સ્ટીકરવાળી દિવાળીમાં મળેલા દરેક વિશની ટાંઈ ટાંઈ ફિશ ન થતા તમારા ઈશ સુધી પહોંચે એવી પ્રાર્થના. કારતક […]
આખાબોલા સરદાર અને તેમના વ્યંગબાણ – જબરદસ્ત કોમ્બિનેશન!!
‘સ્ટેચ્યુ ઑફ યુનિટી’ને પ્રોત્સાહન આપવા અને દેશ-વિદેશમાં જાહેરાત કરવા ગુજરાત સરકારે તનતોડ મહેનત કરી છે. એક જાહેરાતી વિડીયો પણ રિલીઝ થયો જેમાં ‘સરદાર ન હોત તો જૂનાગઢ જવા માટે વિઝાની જરૂર પડત’ એવા સંવાદ સાથે સરદાર પટેલની વિલીનીકરણમાં કેટલી મહત્ત્વની ભૂમિકા હતી એવો સંદેશ આપવામાં આવ્યો છે. આપણી સ્કૂલોમાં ઈતિહાસના પૃષ્ઠોમાં સરદાર વિશે એવું ભણાવાય […]
ટુ એમિલી, વિથ લવ, ફ્રોમ સુભાષ…..લિખે જો ખત તુજે! – ઇતિહાસનું અજાણ્યું પ્રકરણ
રવિવારે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ આઝાદ હિન્દ સેનાની સ્થાપનાના 75 વર્ષની ઉજવણી કરી. નેતાજી સુભાષ ચંદ્ર બોઝ આઝાદ હિન્દ સેનાના સેનાપતિ હતા. ફક્ત 48 વર્ષની ઉંમરમાં તેઓ ભારત માટે 480 વર્ષમાં થાય એટલું કામ કરી ગયા. આજે એમની પત્ની સાથેનો પ્રેમસંબંધ અને પત્રવ્યવહાર વિશે વાત કરવી છે. તારીખ 18 ઑગસ્ટ 1995નો દિવસ હતો. ભારત આઝાદ થયાને […]
રાસ-ગરબા સિવાયના ગુજરાતના ભાતીગળ લોકનૃત્યો – નાચ મેરી જાન, હો કે મગન તુ….
ગયા અઠવાડિયે આ કોલમમાં રાસ-ગરબા વિશેની માહિતી આપી ત્યારે લાગ્યું કે અંદાજે 196 હજાર ચોરસકિમીનું ક્ષેત્રફળ અને 33 જિલ્લાઓ ધરાવતા ગુજરાતમાં શું ફક્ત રાસ અને ગરબા આ બે જ લોકનૃત્યો છે? ના હોય. પછી મન ચરરર ચરરર ચગડોળે ચડ્યું અને ખાંખાખોળા કરવા લાગ્યું. ગુજરાતના ગરવા લોકજીવનમાં લોકનૃત્યોનો ભંડાર ભરપૂર ભર્યો પડ્યો છે. લોકમેળાઓ હોય, પરબડાં […]
‘માડી તારું કંકુ ખર્યું’ થી ‘ચાર બંગડીવાળી ઑડી’ – ગરબા છે સદાબહાર!
નવરાત્રિના દિવસો શરૂ થઈ રહ્યા છે, ગરબાનું અજવાળું ઝગારા મારવાની તૈયારીમાં છે. નવલી નવરાત્રી અને ગરબાનો સંબંધ સદાકાળથી રહ્યો છે. ગુજરાત પાસે સુગમ-સંગીતનો અદ્ભૂત વારસો તો છે જ, એમાંય ગરબાની વાત માંડીએ તો માતાજીની ભક્તિના ગરબા, ગુજરાતના લોકસાહિત્ય અને લોકસંગીતથી ભરપૂર લોકગીતો, શરદપૂનમે ગવાતા કૃષ્ણના રાસથી લઈને આધુનિક ગરબાઓનો સમાવેશ કરી શકાય. ગરબો શબ્દનો મૂળ […]
મહાત્મા ગાંધી ના દાદા ‘ઓતાબાપા’ વિશે આપણે કેટલું જાણીએ છીએ?
સને 1869ના ઑક્ટોબરની 2જી તારીખે, પોરબંદર અથવા સુદામાપુરીમાં મોહનદાસ ગાંધી નો જન્મ થયો. આજે 149 વર્ષ પછી પણ એમના સિદ્ધાંતો અને કાર્યો લોકોને પ્રોત્સાહિત કરતાં રહે છે. ભીખુદાન ગઢવી લગભગ દરેક ડાયરામાં વાત કરે કે ‘સંસ્કારને આવતાં પણ પેઢીઓ લાગે અને સંસ્કારને જાતાં પણ પેઢીઓ લાગે’ આ વાતનું ઉદાહરણ મહાત્મા ગાંધી અને તેમના પૂર્વજો. મોહનદાસ […]
ઘરેલુ હિંસા – બંધ દરવાજે લાલ ઘરચોળું ક્યારેય ‘મહોતું’ ન બને એની શું ગેરંટી?
ગયા શુક્રવારે KBCમાં ઘરેલુ હિંસા ના મુદ્દે સમાજસેવિકા સાયકલવાલી દીદી સુધા વર્ગિસે હાજરી આપી. વર્ષ 2012માં આમિર ખાન નિર્મિત ટોક શો ‘સત્ય મેવ જયતે’ની પહેલી સીઝનના સાતમા એપિસોડમાં પણ ડોમેસ્ટિક વાયોલન્સનો મુદ્દો ઉઠાવેલો. આ મુદ્દા પર વધુ ચર્ચા કરીએ એ પહેલાં કવયિત્રી નયના રંગવાલાની આ કવિતા ધ્યાનથી વાંચજોઃ તું પૂછતી હતી, આ માથાના ઢીમચા વિશે, […]
દૂંદાળા દેવ ગણેશ અને તેમના દેશવિદેશમાં પૂજાતા વિવિધ સ્વરૂપો
‘ગણેશ દૂંદાળા ને મોટી ફાંદાળા’ એવું આપણે ત્યાં ગણેશ-સ્થાપના વખતે લગ્નગીતમાં ગવાય છે. લંબોદર (મોટા પેટવાળા) કે એકદંત (એક દાંતવાળા) કે વક્રતુંડ (વાંકી સૂંઢવાળા) કે મહાકાય (મોટું શરીર ધરાવનારા) જેવા વિવિધ નામોથી ગણપતિ બાપ્પાને ઓળખવામાં, પૂજવામાં આવે છે. પણ ભારતવર્ષમાં એવો પણ એક સમાજ છે જે બાપ્પાને નહીં પણ બાને પૂજે છે એટલે કે ગણપતિના […]
હેલિકોપ્ટર પેરેન્ટિંગ – કાળજી અને કંટ્રોલ બંનેમાં ફરક હોય કે નહીં?
કહેવાય છે કે કાજોલની ફિલ્મ ‘હેલિકોપ્ટર ઈલા’ ગુજરાતી નાટક ‘બેટા, કાગડો’ પરથી બનાવવામાં આવી છે. ફિલ્મના શીર્ષક નીચે ટેગલાઈન છે – શી ઈઝ હિઅર, ધેર એન્ડ એવ્રિવ્હેર! (She is here, there & everywhere!). શીર્ષક થોડું અજીબ છે અને ફિલ્મનું પહેલું ગીત છે – મમ્મા કી પરછાઈ. ગીત, ટ્રેલર અને શીર્ષક પરથી લાગે છે કે હેલિકોપ્ટર […]
જુગાર- દુગ્ગી પે દુગ્ગી હો, યા સત્તે પે સત્તા… આયા ‘શ્રાવણ’ ઝૂમ કે!
જીવન વિશે અનેક લોકો ઘણુંબધું કહી ગયા છે. તેમાંથી કોઇકે શાણપટ્ટી કરતા કહ્યું, ‘જિંદગી એક જુગાર છે.’ એક હિન્દી ગીત પણ છે – जिंदगी है एक जुआ, कभी जीत भी कभी हार भी… પણ શ્રાવણ મહિનામાં જુગારના શોખીનો માટે જિંદગી જુગાર નહીં, પણ જુગાર જ જિંદગી બની જાય છે. આપણા મોટા ભાગના સાર્વજનિક તહેવારોમાં ઘોંઘાટ અને ધ્વનિ પ્રદૂષણ […]